Ốm Nghén Khi Mang Thai: Mẹ Nên Làm Gì?

Ốm nghén là gì?

Ốm nghén là tình trạng phổ biến mà nhiều phụ nữ mang thai gặp phải, đặc biệt trong ba tháng đầu thai kỳ. Các triệu chứng ốm nghén bao gồm buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi và nhạy cảm với mùi. Mặc dù ốm nghén là hiện tượng sinh lý bình thường, nhưng nó có thể gây ra sự khó chịu lớn cho mẹ bầu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Tình trạng ốm nghén thường xuất hiện vào buổi sáng, nhưng cũng có thể kéo dài suốt cả ngày. Mức độ nặng nhẹ của ốm nghén thay đổi tùy theo từng người, từ cảm giác buồn nôn nhẹ cho đến nôn mửa nhiều lần trong ngày. Tuy nhiên, phần lớn các mẹ sẽ thấy các triệu chứng giảm dần sau tuần thứ 12 đến 14 của thai kỳ.

Nguyên nhân gây ốm nghén

Nguyên nhân chính xác của ốm nghén vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng các chuyên gia cho rằng nó liên quan đến một số yếu tố sau:

• Sự gia tăng hormone thai kỳ: Hormone hCG (Human Chorionic Gonadotropin) và estrogen tăng nhanh trong những tuần đầu tiên của thai kỳ, có thể kích thích các triệu chứng buồn nôn và nôn.

• Nhạy cảm với mùi: Mang thai làm tăng cường độ nhạy cảm của các giác quan, đặc biệt là khứu giác, khiến mẹ bầu dễ bị kích ứng bởi các mùi mạnh như thức ăn, nước hoa, khói thuốc.

• Hệ tiêu hóa thay đổi: Sự thay đổi trong hệ tiêu hóa do hormone thai kỳ làm chậm quá trình tiêu hóa, dẫn đến buồn nôn. 

3. Mẹ nên làm gì khi bị ốm nghén?

Mặc dù ốm nghén không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có nhiều cách giúp giảm thiểu triệu chứng và giúp mẹ bầu cảm thấy thoải mái hơn. Dưới đây là những gợi ý hữu ích:

a. Thay đổi chế độ ăn uống

• Ăn ít nhưng nhiều bữa nhỏ: Thay vì ăn ba bữa chính lớn, mẹ bầu nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để dạ dày luôn có một lượng thức ăn nhỏ, tránh tình trạng dạ dày trống gây buồn nôn.

• Ăn thức ăn nhẹ và dễ tiêu hóa: Chọn các món ăn như bánh quy, bánh mì khô, ngũ cốc, chuối, hoặc các loại trái cây ít chua để dễ tiêu hóa hơn.

• Tránh thức ăn gây kích ứng: Hạn chế những loại thức ăn có mùi mạnh, nhiều dầu mỡ hoặc cay nóng có thể làm tăng cảm giác buồn nôn.

• Uống đủ nước: Hãy uống nước thường xuyên trong ngày, nhưng tránh uống quá nhiều nước trong bữa ăn để không làm đầy bụng. Mẹ có thể uống nước gừng hoặc trà gừng để giảm buồn nôn. 

Mẹ hãy tham khảo thêm: Thực đơn cho bà bầu bị ốm nghén 

b. Nghỉ ngơi và giữ tinh thần thoải mái

• Nghỉ ngơi đầy đủ: Cơ thể mẹ bầu cần nhiều thời gian để phục hồi và duy trì năng lượng. Do đó, hãy đảm bảo mẹ có giấc ngủ chất lượng và nghỉ ngơi khi cần thiết.

• Giảm căng thẳng: Stress có thể làm tăng cảm giác ốm nghén. Mẹ nên thử các phương pháp thư giãn như massage bầu, yoga cho bà bầu, thiền, nghe nhạc nhẹ hoặc đọc sách.

c. Thay đổi lối sống

• Tránh mùi hương mạnh: Những mùi như khói thuốc lá, mùi thực phẩm chiên, nước hoa mạnh có thể kích thích cảm giác buồn nôn. Hãy ở trong môi trường thoáng mát và hạn chế tiếp xúc với những mùi này.

• Ăn một ít trước khi ra khỏi giường: Buổi sáng trước khi ra khỏi giường, mẹ có thể ăn nhẹ một chút bánh quy hoặc trái cây để giảm cảm giác trống rỗng ở dạ dày.

d. Sử dụng các phương pháp tự nhiên

• Gừng: Gừng có thể giúp giảm buồn nôn một cách hiệu quả. Mẹ có thể dùng nước gừng, trà gừng hoặc nhai một ít gừng tươi.

• Châm cứu và bấm huyệt: Một số nghiên cứu cho thấy châm cứu và bấm huyệt có thể giúp giảm triệu chứng ốm nghén. Tuy nhiên, mẹ nên tìm các chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực này để đảm bảo an toàn.

e. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Nếu mẹ bị ốm nghén nghiêm trọng (còn gọi là hyperemesis gravidarum), buồn nôn và nôn mửa quá mức, không thể ăn uống được hoặc giảm cân đáng kể, hãy liên hệ ngay với bác sĩ. Bác sĩ có thể kê toa thuốc an toàn cho thai kỳ hoặc tư vấn các phương pháp điều trị thích hợp để giúp mẹ cảm thấy dễ chịu hơn.

Những điều mẹ bầu cần lưu ý

• Không tự ý dùng thuốc: Mẹ tuyệt đối không nên tự dùng thuốc chống nôn hoặc bất kỳ loại thuốc nào khác khi chưa có sự chỉ dẫn từ bác sĩ, vì một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

• Dinh dưỡng đầy đủ: Dù ốm nghén làm giảm khẩu vị, mẹ bầu vẫn cần đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể và thai nhi. Nếu khó ăn, mẹ có thể bổ sung thêm vitamin cho bà bầu theo chỉ định của bác sĩ.

Ốm nghén là một trong những thách thức lớn trong thai kỳ, nhưng với sự điều chỉnh phù hợp trong lối sống và chế độ ăn uống, mẹ bầu có thể giảm thiểu các triệu chứng và duy trì sức khỏe tốt. Nếu cảm thấy tình trạng ốm nghén trở nên nghiêm trọng, đừng ngần ngại tìm đến sự hỗ trợ từ bác sĩ để có giải pháp phù hợp nhất.

Hãy luôn lắng nghe cơ thể và giữ tinh thần lạc quan, vì hành trình mang thai tuy khó khăn nhưng đầy niềm vui khi nghĩ đến thiên thần nhỏ đang hình thành trong cơ thể mẹ

Mẹ hãy tham khảo thêm: Những kiến thức mang thai bổ ích