Cột mốc phát triển của trẻ trong năm đầu tiên

Cột mốc phát triển của trẻ là gì?

1. Khả năng nâng và điều khiển đầu trẻ:

• Vào cuối tháng đầu tiên, một trong những cột mốc quan trọng là khả năng di chuyển đầu của trẻ sơ sinh từ bên này sang bên kia khi nằm sấp.
• Vào cuối tháng thứ hai, trẻ sơ sinh có thể nâng đầu lên 45 độ khi được đặt nằm sấp.
• Ngoài ra, các cơ đủ khỏe để trẻ có thể chống tay xuống khi nằm sấp, do đó giúp em bé có nhiều không gian hơn để quan sát.
• Trẻ có thể giữ đầu cố định vào cuối tháng thứ tư.
• Trẻ cũng có thể nâng đầu lên 90 độ khi nằm sấp và kiểm soát chuyển động của đầu tốt hơn do cơ cổ khỏe hơn.
• Khi được sáu tháng, trẻ gần như có toàn quyền kiểm soát đầu và có thể di chuyển đầu từ bên này sang bên kia để nhìn các đồ vật và sẽ đẩy đầu về phía trước khi được kéo vào tư thế ngồi hoặc nâng lên để được nhấc lên.
• Vào cuối tháng thứ bảy, trẻ đã cử động đầu một cách trơn tru và có kiểm soát.

2. Khả năng tạo âm thanh:

• Đến hai tháng, em bé có thể thủ thỉ.
• Em bé bắt đầu cười khúc khích, ré lên và líu lo vào cuối tháng thứ ba do sự phát triển của dây thanh âm, làm tăng phạm vi của âm thanh.
• Trẻ sơ sinh bắt đầu bập bẹ vào cuối tháng thứ tư và tạo ra các nguyên âm đơn và đơn giản như “À”, “Ơ”, “Ồ”, v.v.
• Các âm thanh tăng dần trong suốt hai tháng và đến cuối tháng thứ sáu, em bé có thể xâu chuỗi các nguyên âm lại với nhau như “Aaaa” hoặc “Eeee”.
• Chúng cũng sẽ tạo ra các phụ âm như “M”, “D” và “B”.
• Đến cuối tháng thứ tám, em bé bắt đầu nói “mama” và “baba” nhưng chưa hiểu nghĩa.
• Vào cuối tháng thứ chín, bé sẽ cố gắng bắt chước các từ mặc dù cách phát âm của bé còn lâu mới hoàn chỉnh.
• Đến 12 tháng, bé gọi “mama” và “baba” với đúng cha mẹ, và những từ cơ bản. Bé cũng sẽ nói những từ cảm thán như “ồ”.

Cột mốc phát triển khả năng vận động của trẻ.

3. Phát triển khả năng lăn lộn:

• Trẻ 4 tháng tuổi sẽ lăn sang một bên và từ nằm sấp sang nằm ngửa. Em bé sẽ chỉ lăn một chiều.
• Khi được 6 tháng, trẻ sẽ lăn theo hai hướng từ nằm sấp sang ngửa và nằm ngửa sang nằm sấp.

4. Phát triển khả năng ngồi:

• Từ cuối tháng thứ 2, trẻ có thể được giữ ở tư thế ngồi với sự hỗ trợ.
• Chỉ khi được 4 tháng tuổi, trẻ mới có thể ngồi đúng cách khi có sự hỗ trợ vì các cơ ở cổ đã đủ khỏe để cổ không bị cử động đột ngột.
• Sau 6 tháng, trẻ có thể ngồi mà không cần hỗ trợ.
• Khi được 9 tháng tuổi, trẻ có thể tự vào tư thế ngồi và cũng có thể ngồi trong thời gian dài từ 7 đến 10 phút.
• Khi tròn mười tháng, em bé có thể chuyển từ tư thế nằm sấp sang tư thế ngồi, và đến cuối năm đầu tiên, bé có thể ngồi từ tư thế đứng.

5. Phát triển khả năng bò:

• Trẻ có thể nhấc đầu lên và đẩy cánh tay xuống từ tháng thứ hai. Kỹ năng này được cải thiện và trở thành tiền thân của việc bò.
• Trẻ có thể bắt đầu bò ở bất cứ đâu trong khoảng từ 7 đến 9 tháng.
• Tuy nhiên, kỹ năng hoàn thiện nhất là vào cuối tháng thứ 9. Tập bò củng cố cơ bắp của trẻ, giúp trẻ đủ khỏe để đạt cột mốc tiếp theo là đứng.

6. Phát triển khả năng đứng dậy:

• Trẻ 3 tháng sẽ chịu một phần trọng lượng trên chân khi được bế ở tư thế thẳng đứng.
• Khi được 4 tháng tuổi, trẻ đẩy hai chân của mình xuống khi được đặt trên một bề mặt cứng.
• Khi được 6 tháng, trẻ sẽ đứng trên hai chân khi được giữ thẳng đứng với sự hỗ trợ.
• Đến cuối tháng thứ 9, trẻ sẽ tự đứng được nhờ sự hỗ trợ của một vật cố định và cũng có thể đứng tại một chỗ.
• Đến 12 tháng, trẻ có thể tự đứng mà không cần hỗ trợ, nhưng vẫn sẽ cần kéo để đứng đậy.
• Tuy nhiên, khi đã ở tư thế đứng, trẻ sẽ buông vật đỡ và bước một vài bước một mình, điều này cho thấy sự cải thiện đáng kể trong quá trình phát triển vận động thô của trẻ.

7. Thực hiện những bước đi đầu tiên:

• Đứng dẫn đến đi và em bé bắt đầu tập đi với sự hỗ trợ vào cuối tháng thứ 11. 
• Em bé tiếp tục tập đi sau 12 tháng. Bé cũng tự mình thử những bước đi đầu tiên ở độ tuổi này, đây là bước vận động quan trọng nhất trong cột mốc phát triển của trẻ trong năm đầu tiên.
• Trước khi trẻ bắt đầu biết đi, hãy đảm bảo rằng ngôi nhà của bạn đã được che chắn cho em bé.
• Để thuốc, hóa chất và dụng cụ tẩy rửa ngoài tầm với của em bé và di chuyển các vật sắc nhọn hoặc dễ vỡ để tránh các sự cố đáng tiếc.

Cột mốc phát triển giác quan của trẻ.

8. Phát triển cảm xúc, trẻ vui cười:

• Bạn sẽ thấy nụ cười đầu tiên khi trẻ được 2 tháng tuổi.
• Khi được 3 tháng, em bé mỉm cười với cha mẹ và cười toe toét với người chào đón em một cách thân thiện.
• Em bé bắt đầu cười khi tròn 4 tháng.
• Khi bé lớn lên, bé sẽ cười và cười trong một số tình huống như nhìn thấy một khuôn mặt quen thuộc, món đồ chơi yêu thích, bình bú của mình hoặc chỉ đơn giản là xem ai đó làm điều gì đó vui nhộn.
• Vào cuối 6 tháng, trẻ sẽ mỉm cười với hình ảnh phản chiếu của mình.

9. Phát triển thính giác:

• Trẻ sơ sinh có thể nghe và do đó trẻ bình tĩnh lại khi nghe thấy giọng nói của cha mẹ mình.
• Từ 2 tháng tuổi, trẻ sơ sinh quay đầu về phía nguồn âm thanh, mặc dù đó có thể là hướng gần đúng và không chính xác.
• Đến cuối tháng thứ 3, bé có thể xác định được nguồn gốc của âm thanh.
• Trẻ 6 tháng tuổi sẽ phát triển khả năng không chỉ nhìn vào nguồn phát ra âm thanh mà còn phản ứng với nó.
• Khi được 9 tháng, não của bé có thể xử lý âm thanh tốt hơn, giúp bé có thể bắt chước âm thanh và tiếng động mà bé nghe được.
• Sau 12 tháng, kỹ năng nghe của bé đã phát triển tốt. Bây giờ trẻ có thể nhận ra một số âm thanh độc đáo và xác định giọng nói của những người quen thuộc.

10. Phát triển tầm nhìn:

• Trẻ sơ sinh có tầm nhìn mờ khi mới sinh và mắt không thể tập trung vào một vật thể.
• Màu sắc tươi sáng và hoa văn có độ tương phản cao có nhiều khả năng thu hút sự chú ý của trẻ sơ sinh nhất.
• Các đối tượng lớn cũng có thể thu hút sự quan tâm của trẻ.
• Trẻ sẽ nhìn thoáng qua các khuôn mặt vào cuối tháng đầu tiên.
• Những đồ vật có màu sắc rực rỡ cách xa khoảng 1 met vẫn sẽ khiến trẻ thích thú.
• Trong 2 tháng đầu tiên, nhãn cầu của trẻ có thể không thẳng hàng, khiến trẻ có biểu hiện lác.
• Tầm nhìn được cải thiện vào cuối tháng thứ 2 và giờ đây em bé có thể theo dõi chuyển động của các đồ vật ở gần và chú ý đến khuôn mặt.
• Vào cuối tháng thứ 3, em bé phát triển khả năng phối hợp tay mắt cơ bản và nhận thức chiều sâu tốt hơn.
• Khi được 4 tháng, hai mắt phối hợp nhịp nhàng và tạo điều kiện cho khả năng nhận biết chiều sâu tốt hơn và tầm nhìn ba chiều tốt hơn.
• Khi được 5 tháng, tầm nhìn xa trở nên tốt hơn và trẻ có thể nhận ra khuôn mặt quen thuộc từ khoảng cách xa, chẳng hạn như ở bên kia phòng.
• Giờ đây, các bé cũng phản ứng với những khuôn mặt hoặc đồ vật quen thuộc bằng cách cười khúc khích.
• Trẻ cũng có tầm nhìn màu sắc tốt.
• Khi bước qua mốc tháng thứ 6, trẻ sơ sinh khám phá môi trường xung quanh một cách trực quan.
• Sự phối hợp giữa tay và mắt bây giờ trở nên tốt hơn.
• Vào cuối tháng thứ 9, trẻ có thể phán đoán khoảng cách một cách chính xác.
• Sự phối hợp giữa tay và mắt trở nên tốt hơn nhờ kỹ năng bò mới được phát triển.
• Ở độ tuổi này, bé thích các trò chơi như ú òa.
• Đến cuối tháng thứ 9, hầu hết trẻ sơ sinh đều phát triển màu cuối cùng của mắt.
• Khi tròn 1 tuổi, trẻ sơ sinh nhìn thế giới giống hệt như người lớn.
• Trẻ 12 tháng tuổi có thể nhìn thấy một mảng màu, có khả năng nhận thức sâu sắc và có thể theo dõi cũng như phán đoán đường đi của một vật thể chuyển động.

Cột mốc phát triển thói quen sinh hoạt.

Em bé sẽ ngủ với số giờ bằng nhau vào ban ngày và ban đêm trong vài tháng đầu tiên.

11. Giấc ngủ của trẻ

• Trẻ sơ sinh dưới một tháng, ngủ tổng cộng 16 giờ chia đều giữa ngày và đêm.
• Giấc ngủ ban ngày giảm đi trong 6 tháng và em bé chỉ ngủ 4 tiếng vào ban ngày và 8- 9 tiếng vào ban đêm.
• Khi em bé được 12 tháng, giấc ngủ ban ngày của bé giảm xuống chỉ còn 3 giờ và giấc ngủ ban đêm tăng lên đáng kể là 11 giờ.

12. Phát triển kỹ năng nắm bắt đồ vật:

• Trẻ sơ sinh nắm chặt tay để nắm một vật khi vật đó vuốt vào lòng bàn tay.
• Nó được gọi là phản xạ nắm bắt lòng bàn tay và có ở trẻ ngay từ khi mới sinh.
• Trẻ sơ sinh cũng có khả năng nắm bắt bàn chân khi mới sinh, trong đó trẻ sơ sinh uốn cong các ngón chân khi vuốt ve lòng bàn chân.
• Kỹ năng nắm bắt thay thế phản xạ nắm của lòng bàn tay khi trẻ được 6 tháng tuổi.
• Bây giờ em bé có thể chọn một đồ vật từ một bề mặt phẳng bằng tất cả các ngón tay.
• Vào cuối tháng thứ 7, em bé sử dụng khả năng nắm bằng gọng kìm kém hơn, nơi em sẽ sử dụng các miếng đệm của ngón cái và ngón trỏ để nắm cơ bản một vật nhỏ.
• Trẻ 9 tháng tuổi sẽ phát triển hoàn thiện khả năng nắm gọng kìm, trẻ sẽ sử dụng đầu ngón trỏ và ngón cái để nhặt những vật nhỏ trên bề mặt.
• Khi được 12 tháng, trẻ đã có khả năng nắm gọng kìm phức tạp, trẻ có thể kẹp đồ vật giữa ngón tay cái và một ngón tay khác, chẳng hạn như ngón giữa.

13. Ăn thức ăn đặc: 

• Bé có thể ăn dặm từ 6 tháng tuổi do hệ tiêu hóa đã phát triển tốt hơn so với giai đoạn trước. Trẻ 6 tháng tuổi có thể ngồi thẳng đầu trong thời gian dài, giúp trẻ ăn thức ăn đặc.
• Sau khi tròn 7 tháng, trẻ cử động hàm để nhai thức ăn và thậm chí ngậm môi sau khi được đút bằng thìa.
• Khi được 8 tháng, bé có thể cắn thức ăn cứng không giống như trước đó.
• Đến 9 tháng, bé có thể cầm thức ăn giữa ngón cái và ngón trỏ. Đây là thời điểm tốt nhất để giới thiệu thức ăn cầm tay cho bé.
• Trẻ sơ sinh đang lớn từ từ nới lỏng phản xạ bịt miệng, đây là bản năng tự nhiên của trẻ sơ sinh là ho ra những mẩu thức ăn đặc để tránh bị nghẹn.
• Bé cũng phát triển khả năng kiểm soát lưỡi tốt hơn, cử động hàm và mở miệng khi nhìn thấy một thìa thức ăn.
• Khi đủ 12 tháng, bé có thể dễ dàng tự ăn một số loại thức ăn cầm tay. Bây giờ là lúc bạn có thể cho trẻ ăn những thức ăn như sữa bò và trứng.

14. Mọc răng:

• Những chiếc răng sữa đầu tiên mọc ra là 2 chiếc răng cửa giữa ở hàm dưới.
• Răng có thể mọc ra bất cứ lúc nào trong khoảng từ 7 đến 8 tháng.
• Các răng cửa giữa của hàm trên sẽ mọc tiếp theo trong khoảng từ 9 đến 10i tháng.
• Các răng cửa bên của hàm dưới nhô ra trong khoảng thời gian từ 11 đến 12 tháng, và các răng cửa bên của hàm trên nhô ra trong khoảng từ 12 đến 13 tháng.
• Vào cuối năm đầu tiên, em bé có thể có tối đa 8 chiếc răng sữa, đó là 2 răng cửa giữa dưới, 2 răng cửa giữa trên, 2 răng cửa bên dưới và hai răng cửa bên trên.

15. Phát triển nhận thức:

• Trẻ sơ sinh bắt đầu phân tích môi trường xung quanh, bao gồm cả đồ vật và con người, khi trẻ được 2 tháng tuổi.
• Cột mốc phát triển nhận thức quan trọng của trẻ sơ sinh xảy ra khi trẻ được 4 tháng tuổi, trẻ sẽ thử nghiệm nhiều hành động khác nhau để quan sát kết quả của chúng và đánh giá phản ứng của người chăm sóc.
• Khi được 6 tháng, trẻ bắt đầu tò mò về các đồ vật và cầm chúng trên tay để thao tác và diễn giải chúng. Đó cũng là lúc bé bắt đầu phản ứng khi được gọi tên.
• Sau khi trẻ được 7 tháng tuổi, trẻ hiểu khái niệm về tính lâu dài của đồ vật, khi trẻ biết rằng một đồ vật không biến mất khi nó được giấu bên dưới một đồ vật khác và thích thú với các hoạt động như trốn tìm.
• Trẻ 8 tháng tuổi sẽ có khoảng thời gian chú ý ngắn không quá 3 phút, nhưng tò mò về một số thứ mà trẻ nhìn thấy xung quanh mình.
• Một em bé bắt đầu sao chép cử chỉ và hành động khi được 9 tháng. Đó là một cột mốc phát triển của trẻ, trí tuệ của trẻ sơ sinh trong năm đầu đời.
• Sau 10 tháng, đứa trẻ thông minh hơn rất nhiều. Chẳng hạn, nếu bạn giấu thứ gì đó trước mặt trẻ, trẻ sẽ bò đến để lấy đồ vật đó.
• Đến 12 tháng, bé sẽ hiểu khá rõ về tên và mục đích của một số đồ vật xung quanh mình.
• Trẻ sẽ biết rằng tai nghe điện thoại là để đeo vào tai và lược là để chải tóc. Em bé cũng học hỏi từ cha mẹ và người chăm sóc bằng cách quan sát họ và học các kỹ năng mới.

16. Khả năng phát triển xã hội và cảm xúc:

• Trẻ sơ sinh thể hiện nhận thức giác quan về một người quen thuộc chẳng hạn như cha mẹ.
• Ví dụ, trẻ có thể ngừng khóc khi được cha mẹ ôm hoặc khi nghe thấy giọng nói của mẹ.
• Đến cuối tháng thứ 2, trẻ nhận thức rõ hơn về cha mẹ và hiểu rằng họ là những người chăm sóc chính.
• Trẻ 2 tháng tuổi sẽ mỉm cười với những người khác thường xuyên tương tác với trẻ, chẳng hạn như ông bà hoặc anh chị em trông trẻ.
• Trẻ 4 tháng tuổi sẽ thích chơi với mọi người, mỉm cười với họ, đáp lại tình cảm và khóc theo cách khác khi đói, mệt mỏi hoặc đau đớn.
• Đến 6 tháng, bé nhớ những khuôn mặt quen thuộc và có vẻ không thoải mái khi ở gần người lạ.
• Đây cũng là độ tuổi mà bạn sẽ nhận thấy những đặc điểm hành vi độc đáo ở bé.
• Em bé có thể nhút nhát, cáu kỉnh, điềm tĩnh hoặc thân thiện theo tính khí bẩm sinh tự nhiên của mình.
• Khi được 8 tháng, trẻ hiểu rằng cha mẹ và những khuôn mặt quen thuộc biểu thị sự ấm áp và an toàn.
• Chính vì điều này mà trẻ sơ sinh bắt đầu lo lắng về sự chia ly vào khoảng 9 tháng tuổi và khóc rất nhiều khi cha mẹ biến mất khỏi tầm nhìn của trẻ.
• Khi bé được 1 tuổi, trẻ sẽ tỏ ra sợ hãi, đặc biệt là với thứ gì đó đáng sợ hoặc người lạ và sẽ ôm chặt lấy cha mẹ để được an ủi.
• Trẻ 12 tháng tuổi cũng sẽ chống lại việc lọt vào vòng tay của người lạ. Tuy nhiên, trẻ vẫn sẽ đến với người mà trẻ tin tưởng và đáp lại tình cảm.