Chế độ dinh dưỡng tháng cuối: Ăn gì để mẹ khỏe, bé phát triển tốt?

Dinh dưỡng thai kỳ tháng thứ 9: Những gợi ý quan trọng dành cho mẹ bầu. 

Khi bước vào tháng thứ 9 của thai kỳ, sự phát triển của thai nhi đã gần như hoàn thiện, và cơ thể mẹ bầu cũng có nhiều thay đổi đáng kể.

Lúc này, tử cung mở rộng có thể gây áp lực lên các cơ quan nội tạng, khiến mẹ cảm thấy nặng nề, khó chịu và dễ gặp phải các vấn đề như táo bón hoặc ợ nóng.

Vì vậy, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp để giảm thiểu các triệu chứng này và hỗ trợ sức khỏe cho cả mẹ và bé là vô cùng quan trọng.

Những loại thực phẩm nên ăn trong tháng thứ 9 thai kỳ

Thực phẩm giàu chất xơ

• Rau xanh (rau bina, cải xoăn), trái cây (táo, lê), bánh mì nguyên cám và ngũ cốc là những nguồn chất xơ lý tưởng giúp cải thiện tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón.

Thực phẩm giàu sắt

• Sắt giúp ngăn ngừa thiếu máu, hỗ trợ sản xuất hồng cầu.
• Bổ sung cá, thịt nạc, lòng đỏ trứng, rau bina, đậu lăng và trái cây sấy khô như nho khô hoặc mận khô là điều cần thiết.

Thực phẩm giàu canxi

• Canxi là yếu tố quan trọng để thai nhi phát triển xương và răng chắc khỏe.
• Thực phẩm giàu canxi gồm sữa, phô mai, cải bó xôi, yến mạch và hạnh nhân.

Thực phẩm giàu axit folic

• Rau lá xanh đậm (cải bó xôi, cải xoăn) và các loại đậu (đậu xanh, đậu gà) giúp ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi.

Thực phẩm giàu vitamin C

• Vitamin C tăng cường hấp thu sắt và cải thiện hệ miễn dịch.
• Mẹ nên bổ sung bông cải xanh, súp lơ, cam, dâu tây và cà chua.

Thực phẩm giàu Omega-3

• Omega-3 hỗ trợ sự phát triển trí não của thai nhi. Cá hồi, cá thu, hạt chia, quả óc chó và hạt lanh là những lựa chọn hàng đầu.

Tham khảo thêm: Dịch vụ thông tắc tia sữa sau sinh

Cách xây dựng chế độ ăn hợp lý trong tháng thứ 9 thai kỳ

• Ngũ cốc và bánh mì nguyên cám: 6-11 khẩu phần/ngày.
• Trái cây: 2-4 khẩu phần/ngày.
• Rau xanh: Tối thiểu 4 khẩu phần/ngày.
• Sản phẩm từ sữa: 4 khẩu phần/ngày.
• Thực phẩm giàu protein: 3 khẩu phần/ngày.
• Nước uống: Uống ít nhất 2 lít nước tinh khiết/ngày để duy trì độ ẩm cơ thể và hỗ trợ tiêu hóa.

Những thực phẩm nên tránh trong tháng thứ 9 của thai kỳ

Caffeine

• Mặc dù một lượng nhỏ caffeine có thể được chấp nhận, nhưng mẹ bầu nên hạn chế tối đa.
• Lượng tiêu thụ không nên vượt quá 200 mg/ngày.
• Đừng quên rằng sôcôla cũng chứa caffeine, vì vậy hãy kiểm soát lượng sôcôla mà bạn tiêu thụ để tránh ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh của thai nhi.

Rượu

• Rượu là tác nhân hàng đầu gây ra các vấn đề nghiêm trọng như chậm phát triển trí tuệ, sinh non và dị tật bẩm sinh.
• Để bảo vệ sức khỏe và sự phát triển của bé, mẹ bầu cần kiêng hoàn toàn rượu trong suốt thai kỳ.

Đường hóa học (Saccharine)

• Đường hóa học là loại chất tạo ngọt cần được loại bỏ khỏi thực đơn của mẹ bầu.
• Thay vì sử dụng các loại đường hóa học, bạn có thể chọn trái cây tươi hoặc các món ngọt tự làm từ nguyên liệu hữu cơ để thỏa mãn sở thích ăn ngọt một cách an toàn hơn.

Phô mai mềm chưa tiệt trùng

• Phô mai mềm, đặc biệt là các loại chưa qua tiệt trùng, có nguy cơ cao gây nhiễm khuẩn listeria.
• Một loại vi khuẩn nguy hiểm có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng trong thai kỳ.
• Theo thống kê, listeria là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong liên quan đến thực phẩm.
• Mẹ bầu nên chọn các loại phô mai đã qua tiệt trùng để đảm bảo an toàn.

Hải sản sống

• Hải sản sống, chẳng hạn như sushi, hàu sống hoặc các món gỏi từ cá, nên được loại bỏ hoàn toàn khỏi thực đơn trong thai kỳ.
• Chúng tiềm ẩn nguy cơ nhiễm khuẩn và ký sinh trùng, gây hại đến sức khỏe của cả mẹ và bé.

Thuốc lá

• Không chỉ thực phẩm, việc sử dụng thuốc lá dưới bất kỳ hình thức nào cũng đặc biệt nguy hiểm trong thai kỳ.
• Hút thuốc lá hoặc nhai thuốc lá có thể làm chậm sự phát triển của thai nhi, gây ra các vấn đề về hô hấp và sức khỏe lâu dài cho bé.
• Vì vậy, mẹ bầu nên từ bỏ thuốc lá ngay lập tức để đảm bảo sự phát triển toàn diện của con.

Kết luận 

• Để có một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh, mẹ bầu cần tránh các thực phẩm và thói quen không lành mạnh như đã đề cập.
• Tháng cuối cùng là thời điểm nhạy cảm, vì vậy hãy chú ý kỹ lưỡng đến chế độ ăn uống và lối sống để chuẩn bị tốt nhất cho sự ra đời của bé yêu.

Tham khảo thêm: Dinh dưỡng thai kỳ

Mẫu chế độ ăn kiêng cho tháng thứ 9 của thai kỳ.

Bữa ăn thực đơn mẫu tháng thứ 9 của thai kỳ

• Phụ nữ mang thai nên ăn đủ chất dinh dưỡng và chia nhỏ khẩu phần ăn thành 5-6 bữa mỗi ngày để dễ tiêu hóa hơn. 
• Đừng quên uống đủ nước: tối thiểu 2 lít mỗi ngày để giữ cơ thể đủ nước và hỗ trợ hệ tiêu hóa.

Tham khảo thêm: Dịch vụ massage bầu tại nhà

Các loại chất bổ sung có thể dùng trong thai kỳ

Bổ sung canxi

• Nếu mẹ bầu không nhận đủ canxi thông qua thực phẩm, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc bổ sung canxi.
• Loại bổ sung này đặc biệt hữu ích cho những người không dung nạp lactose hoặc hạn chế tiêu thụ các sản phẩm từ sữa.
• Canxi rất quan trọng để hỗ trợ sự phát triển xương và răng của thai nhi.

Viên uống đa vitamin và khoáng chất

• Đây là loại thực phẩm bổ sung phổ biến giúp cung cấp đầy đủ các vitamin và khoáng chất cần thiết trong thai kỳ.
• Sử dụng viên uống này đảm bảo mẹ bầu không thiếu hụt những chất quan trọng như vitamin D, vitamin B, kẽm, và magiê, góp phần duy trì sức khỏe tổng thể của mẹ và bé.

Bổ sung Axit Folic

• Axit folic đóng vai trò thiết yếu trong việc sản xuất hồng cầu khỏe mạnh và ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi.
• Nếu chế độ ăn không cung cấp đủ lượng axit folic, bác sĩ sẽ chỉ định dùng viên bổ sung.
• Liều khuyến nghị thường là 400–800 mcg mỗi ngày, đặc biệt quan trọng trong giai đoạn đầu thai kỳ.

Bổ sung sắt

• Trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, nhu cầu sắt của cơ thể tăng cao để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi và duy trì lượng máu cần thiết cho mẹ.
• Các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ mang thai nên bổ sung ít nhất 27 mg sắt mỗi ngày thông qua thực phẩm hoặc viên uống bổ sung.
• Việc bổ sung sắt cũng giúp phòng ngừa nguy cơ thiếu máu trong thai kỳ.

Lưu ý

• Trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
• Việc sử dụng đúng liều lượng và loại phù hợp sẽ đảm bảo lợi ích tối đa và tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Tham khảo thêm: Dịch vụ tắm bé tại nhà

Câu hỏi thường gặp về chế độ dinh dưỡng tháng thứ 9 thai kỳ

Nên ăn gì để hỗ trợ sinh thường?

• Dứa: Chứa enzyme bromelain có thể giúp chuẩn bị tử cung (mặc dù thiếu bằng chứng khoa học).
• Đu đủ chín: Có thể có tác dụng kích thích tử cung.
• Trà lá mâm xôi: Được sử dụng như một biện pháp truyền thống.
• Thì là: Có thể hỗ trợ tử cung hoạt động hiệu quả.
• Thức ăn cay: Một số mẹ bầu cho rằng thực phẩm cay kích thích chuyển dạ.
• Giấm balsamic: Được cho là có tác dụng nhẹ trong việc kích thích.

Làm thế nào để tăng cân trong tháng cuối thai kỳ?

• Không bỏ bữa sáng, bổ sung thực phẩm giàu năng lượng như bơ đậu phộng hoặc phô mai.
• Thêm các chất béo lành mạnh như dầu ô liu, cá, bơ, và các loại hạt.
• Sử dụng đồ ăn nhẹ bổ dưỡng như sữa chua, trái cây khô.
• Uống thêm nước ép trái cây tươi để bổ sung calo.

Lượng calo cần thiết trong tháng thứ 9 là bao nhiêu?

• Hầu hết phụ nữ mang thai cần khoảng 2.400 calo mỗi ngày trong tam cá nguyệt thứ ba.
• Tuy nhiên, lượng calo này có thể thay đổi dựa trên cân nặng, mức độ hoạt động và tình trạng sức khỏe.
• Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết chính xác nhu cầu của mình.

Có nên ăn thịt đỏ trong tháng cuối không?

• Thịt đỏ là nguồn cung cấp protein, sắt và kẽm, rất quan trọng trong thai kỳ.
• Tuy nhiên, mẹ bầu nên ăn ở mức vừa phải để tránh dư thừa chất béo bão hòa và chọn thịt nạc để lành mạnh hơn.

Có nên tránh thức ăn nhanh trong tháng thứ 9?

• Thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn nên được hạn chế tối đa.
• Những loại thực phẩm này thường chứa nhiều đường, chất béo bão hòa và phụ gia không tốt cho sức khỏe.
• Thay vào đó, hãy chọn thực phẩm tươi và tự chế biến để đảm bảo dinh dưỡng.

Có thể ăn kem khi mang thai tháng thứ 9 không?

• Kem làm từ sữa đã tiệt trùng là an toàn cho mẹ bầu.
• Tuy nhiên, tránh các loại kem chứa trứng sống hoặc chưa qua xử lý để phòng ngừa nguy cơ nhiễm khuẩn.

Làm thế nào để kiểm soát cơn thèm ăn?

• Đáp ứng cơn thèm ngọt bằng trái cây tươi thay vì đồ ngọt chế biến.
• Thay khoai tây chiên bằng các loại hạt rang hoặc bánh quy lành mạnh.
• Thanh granola hoặc protein bar có thể thay thế sô cô la một cách hiệu quả.

Nên tăng bao nhiêu cân trong tháng cuối?

• Người có cân nặng bình thường: 1,5 - 2,3 kg mỗi tháng trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba.
• Người thiếu cân: 2 - 2,6 kg mỗi tháng.
• Người thừa cân: 1 - 1,5 kg mỗi tháng.
• Người béo phì: 0,8 - 1,2 kg mỗi tháng.

Tham khảo thêm: Dịch vụ chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà

Lưu ý đặc biệt về dinh dưỡng thai kỳ tháng thứ 9 thai kỳ

• Ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để tránh đầy bụng và giảm nguy cơ ợ nóng.
• Tránh thực phẩm chưa nấu chín, chưa tiệt trùng như sushi, trứng sống hoặc sữa chưa qua xử lý.
• Hạn chế đồ uống chứa caffeine và thực phẩm quá ngọt hoặc quá mặn để tránh tăng huyết áp hoặc tiểu đường thai kỳ.