Hiện Tượng Nôn Trớ Ở Trẻ Sơ Sinh
Nôn trớ là hiện tượng thức ăn trong dạ dày được đẩy ngược lên thực quản rồi trào ra miệng. Đây là vấn đề thường gặp ở trẻ sơ sinh, đặc biệt khi chúng no và vặn mình sau khi ăn. Mặc dù nôn trớ sinh lý ở trẻ sơ sinh thường không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý.
Dấu Hiệu Cần Chú Ý Khi Trẻ Nôn Trớ:
-
Khóc thét khi đang bú
-
Bụng chướng
-
Đau quặn bụng, ưỡn bụng
-
Rơi vào trạng thái lơ mơ
-
Co giật
-
Mất nước, khô miệng
-
Bãi nôn có máu hoặc màu sắc không bình thường
Nôn trớ khi trẻ sơ sinh đang bú có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý như tắc ruột, lồng ruột, hoặc thiếu canxi. Do đó, quan sát và theo dõi các biểu hiện này là rất quan trọng để nhận biết và xử lý kịp thời.
Nguyên Nhân Trẻ Nôn Trớ Sau Bú
1. Nôn Trớ Sinh Lý
Nguyên Nhân Cơ Bản:
-
Hệ Tiêu Hóa Chưa Hoàn Thiện: Dạ dày của trẻ sơ sinh còn nằm ngang và cơ thắt tâm vị chưa phát triển vững chắc. Điều này khiến khi trẻ ăn no, thức ăn dễ dàng bị đẩy ngược lên và dẫn đến hiện tượng nôn trớ.
Lý Do từ Cách Chăm Sóc:
-
Cho Trẻ Ăn Quá Nhiều hoặc Ép Bú Quá Mức: Việc ép bú quá mức hoặc cho trẻ ăn nhiều hơn nhu cầu cũng có thể gây nôn trớ.
-
Tư Thế Bú Không Đúng Cách: Bú bình không đúng tư thế hay khiến trẻ nuốt nhiều không khí vào dạ dày có thể làm tăng nguy cơ nôn trớ.
-
Nằm Ngủ Ngay Sau Khi Ăn: Trẻ vừa ăn no sau đó được nằm ngay lập tức cũng có thể gây ra nôn trớ.
2. Nôn Trớ Bệnh Lý
Nôn Trớ Trong Bệnh Lý Nội Khoa:
-
Bệnh về Đường Tiêu Hóa: Như chậm nhu động ruột, tiêu chảy.
-
Viêm Đường Hô Hấp Trên
-
Tăng Áp Lực Nội Sọ: Ví dụ như xuất huyết não do giảm tỷ lệ prothrongbil.
-
Nhiễm Trùng Thần Kinh: Như viêm màng não mủ.
Nôn Trớ Trong Bệnh Lý Ngoại Khoa:
-
Nôn Do Dị Vật Đường Tiêu Hóa: Hẹp tá tràng bẩm sinh, hẹp phì đại môn vị, teo thực quản, thoát vị hoành.
-
Nôn Do Xoắn Ruột, Tắc Ruột: Thường đi kèm với nhiễm trùng toàn thân, đi ngoài có lẫn máu, dịch dạ dày đen.
Tình trạng nôn trớ sau bú ở trẻ sơ sinh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ những yếu tố sinh lý đến các bệnh lý nội khoa và ngoại khoa. Việc quan sát kỹ và theo dõi các triệu chứng là cần thiết để nhận biết và xử lý kịp thời, bảo vệ sức khỏe của trẻ. Nếu có bất kỳ dấu hiệu lo lắng nào, việc tìm kiếm sự tư vấn y tế là rất quan trọng và cần thiết.
Cách Khắc Phục Trẻ Nôn Trớ Sau Bú
Nguy Cơ của Tình Trạng Nôn Trớ Ở Trẻ Nhỏ
Trẻ nôn trớ nhiều có thể gây ra mất nước, suy dinh dưỡng, và trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến sự sặc chất nôn, tạo nguy cơ nguy hiểm cho trẻ. Để xử lý tình trạng này, các bà mẹ cần hiểu và áp dụng những biện pháp sau:
1. Cho Trẻ Bú Đúng Cách
-
Chọn Vị Trí Đúng: Bú trẻ bên trái trước, sau đó chuyển sang bên phải để trẻ nằm nghiêng trái, giúp sữa lưu lại trong dạ dày mà không trào ngược.
-
Ngừng Bú Khi Trẻ Quấy Khóc: Trẻ có thể quấy khóc khi bú, việc dừng ngay việc bú sẽ tránh được sặc.
-
Chia Bữa Ăn: Không nên cho trẻ ăn quá nhiều trong một bữa, cần chia làm nhiều bữa và cách nhau khoảng 2-4 giờ.
Xem thêm: Lượng sữa ăn của trẻ sơ sinh bao nhiêu là đủ? để giảm thiểu tình trạng nôn trớ
2. Giữ Đúng Tư Thế Sau Khi Bú
-
Bế Trẻ Cao Đầu: Sau khi bú, bế trẻ cao đầu trong khoảng 15-20 phút, không nằm ngay sau khi ăn để tránh nôn trớ.
-
Vỗ Nhẹ Lưng: Vỗ nhẹ lưng để đẩy không khí từ dạ dày ra, giúp trẻ ợ hơi tốt.
Xem thêm :Hướng dẫn vỗ ợ hơi cho trẻ sơ sinh
3. Thao Tác Với Quần Áo và Tư Thế Hỗ Trợ Bé
-
Nới Lỏng Quần Áo: Quần áo quá chật có thể làm ép vào bụng và dạ dày của trẻ, dễ gây nôn trớ. Hãy mặc quần áo rộng rãi để thoáng cho bé.
-
Nghiêng Đầu Trẻ Khi Nôn Trớ: Khi trẻ nôn trớ, hãy nghiêng đầu trẻ sang một bên để tránh sặc chất nôn.
4. Xử Lý Khi Trẻ Nôn Trớ
-
Làm Sạch Chất Nôn: Lau sạch chất nôn trong mũi, miệng và họng của trẻ bằng cách hút hoặc lấy khăn gạc thấm.
-
Uống Nước Oresol Từ Từ: Khi hết cơn nôn, cho trẻ uống nước ấm hoặc Oresol từ từ để bổ sung nước và điện giải.
Nhắc Nhở Quan Trọng Khi Trẻ Sơ Sinh Nôn Trớ:
Nếu trẻ chỉ nôn trớ thông thường, không có triệu chứng bất thường, mẹ không cần quá lo lắng và có thể xử lý theo các biện pháp trên. Tuy nhiên, nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu lo lắng nào như đau bụng, co giật, hoặc có máu, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Ngoài ra, thiếu kẽm là vấn đề phổ biến ở trẻ nhỏ ở Việt Nam, gây suy dinh dưỡng và các vấn đề sức khỏe khác. Việc bổ sung các khoáng chất và vitamin cần thiết cùng với một chế độ ăn uống cân đối sẽ giúp trẻ phát triển tốt hơn và có hệ miễn dịch mạnh mẽ hơn.
