Tắc tuyến sữa (hay tắc tia sữa) là tình trạng ống dẫn sữa ở bầu ngực bị tắc nghẽn khiến sữa mẹ không chảy ra ngoài được. Hệ quả là bầu vú căng cứng, đau nhức, và em bé gặp khó khăn khi bú. Mặc dù ban đầu hiện tượng tắc sữa không quá nguy hiểm, nếu không được xử trí kịp thời có thể dẫn đến viêm tuyến vú, áp-xe vú, thậm chí gây mất sữa tạm thời hoặc vĩnh viễn.
Thông tắc tuyến sữa: Tổng quan và tầm quan trọng

Nguyên nhân gây tắc tuyến sữa
- Ống dẫn sữa bị chèn ép do mặc áo ngực quá chật hoặc nằm sai tư thế.
- Sữa mẹ tiết ra nhiều nhưng bé bú không hết, gây ứ đọng sữa.
- Cho con bú không đúng cách hoặc không bú đều hai bên
- Stress, căng thẳng làm giảm tiết hormone oxytocin, ảnh hưởng đến dòng chảy sữa.
Hậu quả nếu không thông tắc tuyến sữa kịp thời
- Viêm tuyến vú, áp-xe vú do nhiễm trùng ứ đọng.
- Giảm sản lượng sữa, thậm chí mất sữa hoàn toàn.
- Ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần của mẹ.
Cách làm hết tắc tuyến sữa hiệu quả
Chườm ấm và massage tuyến sữa
- Sử dụng khăn ấm hoặc túi chườm nhiệt áp lên vùng bị tắc trong 15-20 phút.
- Kết hợp massage nhẹ nhàng từ vùng ngực hướng về núm vú để thúc đẩy lưu thông.
Tăng cường cho bé bú và vắt sữa
- Ưu tiên cho bé bú bên bị tắc trước để tạo lực hút mạnh.
- Nếu bé không bú hiệu quả, mẹ nên sử dụng máy hút sữa để làm trống tuyến vú.
Tham khảo thêm: Mẹ bị tắc sữa phải làm cách nào?
Tắc tuyến sữa phải làm sao?
Theo dõi triệu chứng tắc tuyến sữa ban đầu
- Quan sát vùng ngực bị đau, tìm kiếm điểm cứng hoặc dấu hiệu viêm (sưng, đỏ).
- Đo thân nhiệt, lưu ý nếu sốt trên 38 độ C kéo dài.
Áp dụng phương pháp điều trị tắc tuyến sữa tại chỗ
- Chườm ấm, massage, hút sữa đều đặn mỗi 2-3 giờ.
- Uống nhiều nước ấm và nghỉ ngơi đầy đủ để kích thích tiết sữa.
Cách thông tuyến sữa an toàn và khoa học
Cách thông tuyến sữa bị tắc tại nhà
- Áp dụng mẹo dân gian như chườm lá bắp cải, lá đinh lăng.
- Sử dụng kỹ thuật massage sâu chuyên biệt để phá vỡ điểm tắc.
Khi nào cần can thiệp y tế
- Tắc tuyến sữa kéo dài >48h, không cải thiện sau chăm sóc tại nhà.
- Xuất hiện dấu hiệu viêm nhiễm, áp-xe, cần khám tại cơ sở y tế chuyên khoa.
Mẹo làm thông tuyến sữa từ kinh nghiệm dân gian
Dùng lá đinh lăng và lá diếp cá
- Đắp: Giã nát 100g lá đinh lăng + 50g lá diếp cá, đắp lên ngực 30 phút để giảm sưng, làm mềm chỗ cứng.
- Uống: Sắc 150g lá đinh lăng với 250ml nước, uống trong 2–3 ngày.
- Ăn: Nấu cháo lá đinh lăng với chân giò hoặc đu đủ để lợi sữa, hỗ trợ thông tia.
Chườm ấm bằng lá bắp cải
- Rửa sạch 2–3 lá bắp cải, trụng qua nước sôi cho mềm.
- Đắp lên ngực đang căng cứng trong 20 phút, lặp lại vài lần/ngày.
- Giảm viêm, hỗ trợ giãn ống sữa và thông tia hiệu quả.
Chườm xôi nếp và men rượu
- Đồ xôi nếp dẻo, trộn với men rượu giã nhỏ, bọc vào khăn.
- Chườm lên ngực 15–20 phút, 2–3 lần/ngày.
- Hơi nóng và men giúp làm tan cục sữa đông, dễ vắt sữa hơn.
Một số mẹo dân gian khác giúp thông tuyến sữa
- Lá mít: Hơ nóng 7–9 lá mít bánh tẻ, áp lên chỗ tắc, xoa nhẹ theo chiều kim đồng hồ, vài lần/ngày.
- Lá bồ công anh: Uống nước sắc từ lá (10g khô hoặc 50g tươi) trong 3 ngày. Đồng thời đắp lá giã nát lên chỗ đau.
- Massage bằng lược: Dùng lược nhúng nước ấm, chải nhẹ từ chân ngực ra núm vú để kích thích lưu thông sữa.
Lưu ý chung:
- Các mẹo trên dùng nguyên liệu tự nhiên, dễ thực hiện, phù hợp làm hỗ trợ.
- Tác dụng tùy cơ địa, nên theo dõi phản ứng của cơ thể.
- Nếu sau 1–2 ngày không cải thiện, cần gặp bác sĩ để tránh biến chứng.
Liên hệ dịch vụ thông tắc tia sữa để được tư vấn hỗ trợ
Cách xử lý tắc sữa tại nhà đúng kỹ thuật
Chườm ấm và massage bầu ngực
- Trước khi cho bé bú, mẹ nên dùng khăn ấm chườm quanh bầu ngực vài phút để làm mềm các cục sữa tắc.
- Sau đó, nhẹ nhàng mát-xa bầu vú từ ngoài vào trong, theo vòng tròn và hướng về phía núm vú.
- Xoa bóp đều đặn giúp thông ống dẫn sữa, giảm căng tức và đau.
- Lưu ý mát-xa với lực vừa phải, tăng dần, tránh ấn quá mạnh gây tổn thương mô vú.
Cho bé bú đúng cách, bắt đầu từ bên tắc
- Mẹ hãy cho bé bú bên ngực đang bị tắc trước, vì lúc đó bé đói sẽ bú mạnh nhất, giúp hút thông tia sữa đang tắc.
- Đảm bảo bé ngậm bắt vú đúng kỹ thuật để hút được nhiều sữa.
- Nếu bé bú không hết, mẹ nên dùng máy hút sữa hút tiếp để rút cạn sữa trong vú.
Dùng lực hút mạnh hơn nếu cần
- Trường hợp tia sữa bị tắc nghẽn làm sữa không ra được, mẹ có thể tăng lực hút của máy hoặc vắt sữa bằng tay mạnh hơn bình thường một chút để cố thông tia sữa.
- Khi tia sữa thông, sữa đông trong ống sẽ được giải phóng, tình trạng viêm cũng cải thiện và mẹ giảm sốt mà không cần dùng kháng sinh.
Nghỉ ngơi, uống nhiều nước
- Mẹ nên nằm nghỉ, tránh vận động mạnh.
- Uống nước ấm hoặc sữa nóng giúp tăng lưu thông sữa.
- Giữ tinh thần thoải mái, tin tưởng rằng tắc sữa chỉ là tạm thời và có thể khắc phục.
Tham khảo: Dịch vụ thông tắc tia sữa tại nhà.
Tắc sữa phải làm thế nào để không tái phát?
Duy trì lịch bú hợp lý và đều đặn
- Cho con bú đúng tư thế, đều cả hai bên vú.
- Không để sữa ứ đọng, hút sữa thừa sau mỗi cữ bú nếu cần.
Bảo vệ sức khỏe tuyến vú
- Mặc áo ngực chuyên dụng, tránh chèn ép tuyến sữa.
- Nghỉ ngơi, thư giãn tinh thần, ăn uống đủ chất để cải thiện nội tiết.
Bị tắc tuyến sữa phải làm sao xử lý kịp thời?
Hướng dẫn mẹ lựa chọn thời điểm điều trị tắc tuyến sữa
- Khi đã áp dụng mọi biện pháp tại nhà mà không hiệu quả trong 2 ngày.
- Khi mẹ cảm thấy đau tăng lên, có biểu hiện nhiễm trùng (đỏ, sưng, mủ).
Tắc tuyến sữa nên làm gì để không ảnh hưởng bé bú?
- Tiếp tục duy trì nguồn sữa.
- Hút sữa đều tay kể cả khi ngực đau, tránh để sữa bị ứ.
- Nếu cần tạm ngưng bên vú bị viêm, vẫn duy trì bên còn lại.
- Bổ sung dinh dưỡng và dưỡng chất lợi sữa.
- Uống nước ấm thường xuyên, bổ sung vitamin nhóm B, canxi, lecithin.
- Ăn các món lợi sữa như cháo đu đủ xanh, móng giò, ngũ cốc nguyên hạt.
Tắc sữa nên làm gì để nhanh thông và an toàn?
Phối hợp nhiều biện pháp hỗ trợ thông tuyến sữa
- Massage, chườm ấm, tăng cữ bú, bổ sung dinh dưỡng.
- Kết hợp mẹo dân gian và can thiệp y tế đúng thời điểm.
Cách làm thông tuyến sữa đúng cách và hiệu quả
- Chườm ấm 3 lần/ngày, mỗi lần 15-20 phút.
- Hút sữa đều mỗi 2-3 giờ, ngay cả ban đêm.
Làm thế nào để thông tuyến sữa an toàn?
- Không dùng lực quá mạnh khi massage gây tổn thương mô vú.
- Luôn kiểm tra dấu hiệu viêm, sưng đỏ hoặc có mủ để đi khám sớm.